برای پاسخ به سوال، توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست لازم دانستیم که با یک مثال شروع کنیم.
شما یک کشور را در نظر بگیرید که دارای یک اقتصاد پویاست.
میزان موفقیت یک کشور در زمینه اقتصادی به رعایت اصول اقتصادی آن بستگی دارد.
در بازار ارز های دیجیتال هم اگر هر توکن را یک کشور در نظر بگیریم هر کدام از آن ها یک اقتصاد خواهند داشت و میزان موفقیت هر توکن در بعد قیمتی به میزان سلامت اقتصاد آن بستگی دارد.
به صورت کلی عرضه و تقاضا بنیاد و زیر ساخت یک اقتصاد خواهد بود و برای این که بتوان راجبه سلامت یک اقتصاد نظر داد باید میزان تعادل این موضوع را بررسی کرد.
برای حفظ تعادل در عرضه و تقاضا در بازار ارز های دیجیتال روش های مختلفی وجود دارد که مجموعه ای از آن ها در مبحثی تحت عنوان تحلیل توکنومیک گنجانده شده است و در این مقاله قصد داریم به بررسی آن بپردازیم.
تفاوت کوین با توکن
در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با رکن های اساسی اقتصاد یک توکن یا توکنومیک آشنا کنیم.
قبل از ورود به بحث اصلی لازم است که توضیح مختصری راجبه توکن هم داده شود.
در دنیای کریپتو کارنسی توکن و کوین تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند.
یکی از نمونه های بارز این تفاوت داشتن یا نداشتن بلاکچین اختصاصی می باشد.
کوین ارز دیجیتالیست که بلاکچین اختصاصی خود را دارد و در اغلب موارد این بلاکچین را در اختیار ارز های دیجیتال نوپا می گذارد تا بتوانند با کمک آن به رشد خود و این بازار کمک کنند.
توکن ارز دیجیتالیست که بدون بلاکچین اختصاصی خود و با استفاده از بلاکچین کوین های دیگر کار خود را شروع کرده است.
در بسیاری از موارد توکن ها بعد از اینکه به پیشرفت رسیدند بلاکچین اختصاصی خود را راه اندازی می کنند.
مانند ارز دیجیتال بایننس کوین یا BNB که در آغاز با بلاکچین اتریوم شروع به کار کرد و با راه اندازی بلاکچین اختصاصی ، مسیر خود را ادامه داد.
رکن های اساسی توکنومیک:
بعد از آن که به پاسخ سوال توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست، پرداختیم لازم است که ویژگی های اساسی این نوع تحلیل را بررسی کنیم.
مارکت کپ
در بحث ارز های دیجیتال یکی از نکات مهمی که باید در نظر گرفت مارکت کپ یا ارزش بازار یک توکن است.
در بسیاری از موارد با بررسی همین یک عامل در اولین قدم می توان به درست بودن یا نبودن سرمایه گذاری در یک توکن رسید.
در بحث مارکت کپ می توان به میزان ریسک موجود در سرمایه گذاری یک توکن پی برد.
به این صورت که در توکن هایی که مارکت کپ بالایی ندارند با ورود و یا خروج سرمایه های کوچک می تواند رشد ها و یا افت های قیمتی زیادی را تجربه کند.
ولی در ارز دیجیتالی مانند بیتکوین که مارکت کپ بالایی دارد،قیمت نسبت به ارز های دیجیتال دیگر سنگین تر حرکت خواهد کرد و به همین دلیل رشد و یا افت های کمتری نسبت به هم خانواده های خود خواهد داشت.
به این ترتیب برای سرمایه گذاری مطمئن تر لازم است که سمت ارز های دیجیتالی با مارکت کپ بالاتر رفت.
البته بعضی از افراد این ریسک را به جان می خرند و به دنبال ارز های دیجیتال با مارکت کپ پایینی هستند تا بتوانند سرمایه خود را رشد بیشتری بدهند.
البته همانطور که گفتیم در این مواقع افت و کاهش شدید قیمت هم دور از ذهن نخواهد بود و به همین دلیل باید برای کم کردن احتمال وقوع این موضوع موارد دیگری که در ادامه توضیح داده می شود هم به دقت بررسی شود.
تورمی یا ضد تورمی بودن یک توکن
هر توکن برای اینکه بتواند در اختیار عموم قرار بگیرد یک برنامه عرضه خواهد داشت.
در حالت اول که به توکن تورمی شناخته میشود، عرضه یک توکن به صورت نامحدود خواهد بود و تیم سانده آن برای رعایت سلامت توکنومیک و حفظ تعادل در عرضه و تقاضای آن سعی می کند طبق برنامه ای دقیق تعداد مشخصی از آن توکن را در بازه های زمانی مشخص در اختیار عموم قرار دهد و همچنین با انجام کارهایی از قبیل توکن و سوزی و… سعی در حفظ این تعادل خواهد داشت.
در حالت دوم توکن ضد تورمی خواهد بود و یک میزان مشخصی از توکن در بدو ورود خود در بازار مشخص خواهد شد که عرضه می شود و طبق برنامه، عرضه ی آن وقتی به عدد مشخص شده برسد متوقف می شود.
مانند بیتکوین که میزان عرضه حداکثری آن 21 میلیون خواهد بود که تا اکنون حدود 19 میلیون آن استخراج و عرضه شده است.
هرچی عرضه یک توکن در بازار کمتر باشد و از طرفی تقاضا بر روی آن بیشتر شود رشد های قیمتی بیشتری خواهد دید.
با توجه به این موضوع ارز دیجیتالی مانند بیتکوین که روزانه تقاضا بر روی آن افزایش می باید و از طرفی با وجود پدیده ای به نام هاوینگ عرضه در آن محدود می شود و همچنین همانطور که گفتیم بیتکوین یک سقف عرضه 21 میلیونی خواهد داشت که در صورت رسیدن به این عدد عرضه آن متوقف خواهد شد.
به همین دلیل است که بسیاری از متخصصان بیتکوین را از نظر ازشمند بودن با طلا مقایسه می کنند.
میزان توکن در گردش
یکی دیگر از ویژگی های اصلی که در بحث توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی باید بررسی کرد، میزان توکن در حال گردش در مارکت است، این میزان توکن در اختیار مرد،تیم سازنده و… قرار دارد.
میزان گردش یک توکن در افزایش یا کاهش قیمت آن اثر مستقیم دارد.
به این صورت که اگر مارکت کپ یا ارزش بازار آن را بر توکن های در گردش تقسیم کنیم، قیمت هر توکن به دست خواهد آمد.
هرچه میزان توکن در گردش بیشتر باشد یعنی افزایش در عرضه را شاهد هستیم به این ترتیب می توانیم شاهد کاهش قیمت باشیم و بالعکس.
در بسیاری از موارد بخش قابل توجهی از یک توکن در اختیار تعداد افراد کمی است و یا اینکه در اختیار تیم سازنده می باشد.
در این موارد هم می توان یک امتیاز منفی برای آن ارز دیجیتال در نظر گرفت، به دلیل این که در این موارد میزان دستکاری در قیمت و سو استفاده از آن افزایش پیدا می کند.
تیم سازنده ی توکن تعیین می کند که چه میزان توکن در هر مرحله عرضه، بین دسته های مختلف تقسیم شود.
پس باید با مطالعه وایت پیپر آن متوجه بشیم که میزان توکنی که در گردش است و یا حتی قرار است عرضه شود با چه برنامه و نظمی و به چه میزانی قرار است بین افراد و دسته های مختلف تقسیم شود.
در این مورد باید در نظر داشت که تقسیم بندی هر توکن برای اهداف و مقاصد مختلف(هزینه تبلیغات،میزان دارایی که بین مردم تقسیم میشود، میزان توکنی که به عنوان تامین مخارج در دسترس تیم سازنده برای توسعه ی آن قرار می گیرد و…) باید بصورت عادلانه انجام شود.
نحوه توزیع هر توکن
هر ارز دیجیتالی در شروع کار خود برای این که از جانب مردم کسب اعتماد کند و به نوعی اعتبار خود را بالا ببرد می تواند یکی از روش های توزیع زیر را انتخاب کند.
« ایردراپ »
در این روش تیم سازنده با توجه به شروطی که می گذارد اقدام به توزیع اولیه خود خواهد کرد.
به این ترتیب که افراد با انجام یک سری شروط مانند معرفی آدرس توییتر آن ارز دیجیتال به دوستان خود و… می تواند یک مقدار توکن به صورت رایگان دریافت کند و با نگهداری آن ها و بالا رفتن قیمت هر توکن به سرمایه قابل قبولی دست پیدا کند.
« ICO یا عرضه اولیه »
در این روش سازندگان یک پروژه با معرفی پروژه ی خود به عموم مردم در یک بازه ی زمانی مشخص توکن خود را با یک قیمت ثابت عرضه اولیه می کنند و افراد می توانند آن را خرید کنند.
بنیان گذاران یک توکن سعی می کنند از این طریق، سرمایه اولیه قابل قبولی برای اجرایی شدن پروژه و اهداف آن در ادامه مسیر بدست بیاورند.
« استخراج »
در این روش که به نظر عادلانه ترین روش هم می باشد هیچ عرضه اولیه ای انجام نمی شود و افراد برای دسترسی به آن توکن می توانند در ابتدا با تهیه سخت افزار هایی به استخراج و ماین آن بپردازند.
بیتکوین، ارز دیجیتالی است که از این روش استفاده کرده است.
« روش استراج از قبل »
در این نوع روش قسمتی یا کل توکن مورد نظر بین تیم سازنده،مردم و… تقسیم می شود.
اگر بخشی از توکن در ابتدای مسیر عرضه شود،باقی مانده آن توسط تیم سازنده و با برنامه ای دقیق در بازه های زمانی خاص شروع به عرضه می شود.
این روش در بسیاری از موارد ناعادلانه انجام می شود به صورتی که ممکن است بنیان گذاران آن و افراد نزدیک به پروژه شانس بیشتری برای کسب آن توکن داشته باشند.
اگر نحوه اجرا شدن و تقسیم آن بصورت عادلانه انجام شود می توان به آن توکن در ادامه مسیر خوشبین بود.
در برخی از موارد هم تلفیقی از موارد بالا شکل می گیرید.
به عنوان مثال اتریوم برای کسب 16 میلیون دلار سرمایه اولیه اقدام به راه اندازی ICO کرد و در ادامه با استفاده از استخراج به عرضه ی خود ادامه داد.
توکن سوزی
در اغلب توکن های تورمی که عرضه آن ها نا محدود است یکی از کارهایی که برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا باید انجام داد،توکن سوزی می باشد.
در توکن سوزی در هر مرحله تیم سازنده یک میزان توکنی که در بازار فعال هستند و در گردش می باشند را به کیف پولی انتقال می دهند که دیگر دارایی آن کیف پول قابل خرج کردن نیست و به نوعی دسترسی به آن کیف پول حتی توسط تیم سازنده هم قطع می شود، به این کار توکن سوزی می گویند که با از بین بردن بخشی از توکن و کاهش عرضه آن به رشد قیمتی یک توکن کمک خواهند کرد.
برای مثال بایننس کوین در یک بازه ی زمانی، هر سه ماه اقدام به توکن سوزی خود میکرد که این موضوع باعث افزایش قیمت این ارز دیجیتال در کوتاه مدت میشد.
نمونه ای از تحلیل توکنومیک:
ارز دیجیتال اتریوم:
ار زدیجیتال اتریوم به روش ICO توزیع خود را شروع کرد و در ادامه با استفاده از استخراج به وسیله ی ماینر های مخصوص به خود توزیع می شد.
بعلاوه اینکه اتریوم یک توکن تورمی بود به این دلیل که عرضه محدودی برای آن وجود نداشت ولی با انجام آپدیت مرج (Merge) عرضه ی آن متوقف شد.
با توجه به این که عرضه این توکن متوقف شده است و همچنین اتریوم بستر های زیادی در زمینه های مختلف در حوزه های ارز دیجیتال فراهم کرده است و تقاضا بر روی آن به شدت بالاست می توان از نظر تحلیل توکنومیک چراغ سبزی برای این توکن دریافت کرد.
البته این تحلیل در بازه های بلند مدت شهود بیشتری دارد و به همین دلیل برای پیدا کردن نقاط خرید خوب می توان از تحلیل تکنیکال هم استفاده کرد.
همچنین در یک تحلیل کامل و جامع باید تاییدیه از تحلیل های مختلف اعم از تکنیکال،فاندامنتال،اقتصاد کلان و… گرفته شده باشد.
برای کسب اطلاعات در تحلیل توکنومیک منابع و سایت های مختلفی وجود دارد.
از معروف ترین این منابع می توان به سایت CoinMarketCap اشاره کرد.
مزایا و معایب بررسی توکنومیک ارز های دیجیتال :
با بدست آوردن دید مناسبی از مطالب مقاله ی توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست، لازم است که معایب و مزایا آن هم بررسی شود.
در روش توکنومیست سعی می شود اقتصاد یک توکن از دیدگاه های مختلف بررسی شود و این موضوع کمک می کند که افراد با چشم باز اقدام به خرید دارایی کنند و اگر روزی یک از این متغیر ها تغییر کند فرد متوجه تاثیر آن در آینده ی قیمتی آن توکن می شود و به این ترتیب می تواند با کمک مدیریت سرمایه به حفظ و ارتقا سرمایه خود کمک کند.
در این روش باعث می شود که توکن هایی با سلامت اقتصادی مناسب مشخص شوند و به این ترتیب با سرمایه گذاری در آن ها احتمال موفقیت و کسب سود، بالاتر خواهد رفت.
معایب این روش هم این است که با توجه به نوپا بودن این بازار ممکن است اطلاعات درستی راجبه یک توکن در دسترس نباشد و به همین دلیل در برخی از موارد نمی توان تنها به این تحلیل اکتفا کرد.
با توجه به اینکه این نوع تحلیل بخشی از تحلیل فاندامنتال محسوب می شود بسیاری از افرادی که دوست دار تحلیل تکنیکال هستند نسبت به این تحلیل روی خوشی نشان نداده اند، ولی توکنومیک می تواند دقیق تر از هر تحلیل دیگری به سرمایه گذاران در این بازار کمک کند.
در مقاله توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست، سعی کردیم شما عزیزان را با ابعاد مختلف این نوع تحلیل آشنا کنیم، البته این مطالب صرفا جنبه آموزشی دارد و تجهیزمستر هیچ گونه مسئولیتی در قبال سرمایه گذاری افراد نخواهد داشت.
نویسنده مقاله توکنومیک (Tokenomic) یا اقتصاد توکنی چیست: فرشاد ربیعی
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.