در روز 29 شهریور سال 1401 ایلان ماسک در قالب توییتی اعلام کرد که استارلینک آماده ارائه خدمت در 7 قاره جهان می باشد، یک کاربر ایرانی در جواب این توئیت راجبه ارائه اینترنت استارلینک (starlink) در ایران سوال کرده بود و در جواب آن ایلان ماسک اعلام کرد که به دنبال معافیت های تحریمی از سمت آمریکا می باشند.

 

در روز 30 شهریور یعنی یک روز بعد، وزارت خزانه داری آمریکا واکنش خود را نسبت به این موضوع نشان داد و اعلام کرد که می توان تجهیزات مورد نیاز را به ایران صادر کرد.

 

اینترنت داخلی کشور به دنبال اعتراضات سراسری محدود شده است و افراد تنها می توانند به سایت های داخلی مورد تایید دولت ایران دسترسی پیدا کنند و به همین  دلیل با رسانه ای شدن این موضوع امید های زیادی در دل مردم ایران زنده کرد که می توانند با استفاده از این سرویس بدون محدودیت به اینترنت جهانی دسترسی پیدا کنند.

 

 

اینترنت استارلینک چیست؟

 

استارلینک در سال 2015 شروع به کار کرد و در سال 2018 نمونه های اولیه و آزمایشی آن ساخته شد.

شعار اسپیس‌ایکس، پوشش کل زمین زیر چتر یک اینترنت سریع خواهد بود تا هر شخصی در هر نقطه از دنیا، از اینترنت پر سرعت محروم نباشد.

اسپیس ایکس مسئول اجرای این پروژه می باشد و در سال 2020 کمیسیون فدرال تجارت با سرمایه گذاری 885.5 میلیون دلاری خود به اجرایی شدن این طرح سرعت بخشید.

 

 

نحوه کار استارلینک

 

اسپیس ایکس که یکی از سرکت های موفق ایلان ماسک در زمینه پرتاب موشک های اکتشافی و… می باشد به صورت مرتب و برنامه ریزی شده شروع به پرتاب ماهواره های استارلینک کرد به صورتی که در اخرین عملیات خود در تاریخ دوازدهم اسفند، 47 ماهواره ی دیگر به فضا پرتاب کرد تا ماهواره ی پرتاب شده ی موفق خود را به عدد 2000 برساند.

 

 

البته طبق ادعای ایلان ماسک برای اینکه بتوان تمان نقاط جهان را تحت پوشش این سرویس قرار داد به 22 هزار ماهواره نیار می باشد و قرار است تا پایان پروژه استارلینک این تعداد ماهواره به فضا پرتاب شود.

نحوه ی کار استارلینک این گونه است که یک سیگنال از سطح زمین و توسط سخت افزار های موجود به سمت ماهواره ها مستقر در مدار زمین در فضا ارسال می شود و یک سیگنال هم از ماهواره به سمت زمین ارسال خواهد شد.

 

اگر تجربه ی استفاده از تلفن های ماهواره ای را داشته باشید متوجه خواهید شد که صدای طرف مقابلتان با تاخیر دریافت می شود.

در اینترنت های ماهواره ای هم می توان شاهد تاخیر در سرعت اینترنت بود و به همین دلیل ماهواره های استارلینک در مدار های نزدیک ترین نسبت به زمین قرار گرفته اند تا بتوانند این کمبود و نقص را جبران کرد.

البته این موضوع مزیت دیگری هم دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

 

ماهواره های پرتاپ شده در مداری به اسم مدار پایینی زمین یا LEO قرار گرفته اند که فواصل آن ها از سطح زمین 300 تا 500 کیلومتر می باشند.

 

 

 

سخت افزار های مورد نیاز برای بهره مندی از سرویس استارلینک

 

 

 

برای بهره مندی از اینترنت استارلینک شما به یک دیش یا ترمینال نیاز دارید که با استفاده از آن بتوانید با ماهواره های مرتبط ارتباط بگیرید و سیگنال های مورد نیاز را دریافت و ارسال کنید.

 

با توجه به اینکه سیگنال های ارسالی و دریافتی باید از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشند، به همین دلیل باید دیش مورد نظر در فضایی آزاد و در محیطی بدون موانع جدی جهت  عبور سیگنال ها قرار بگیرد.

 

تاکیدی که خود سایت رسمی استارلینک اعلام کرده این است که افراد براحتی می توانند تجهیزات مورد نیاز را نصب و راه اندازی کنند و نیازی به نصاب نخواهند داشت.

 

علاوه بر این استارلینک یک نرم افزار برای iOS و اندروید راه اندازی کرده است تا با استفاده از واقعیت افزوده به افراد راهنمایی کند که مناسب ترین موقعیت ها برای نصب گیرنده‌های خود در چه نقاطی قرار دارد.

 

 

کشور هایی که در حال حاضر می توانند از استارلینک استفاده کنند

 

از جمله نقاطی از جهان که می توانند از سرویس های اینترنت استارلینک استفاده کنند می توان به آمریکا، کانادا، انگلستان، فرانسه، آلمان، هلند، بلژیک، سوئیس، دانمارک، پرتغال، استرالیا و نیوزلند اشاره کرد ، همچنین در کشور های ایتالیا،لهستان،شیلی و اسپانیا هم می توانید این سرویس را پیش سفارش کنید.

 

ایلان ماسک اعلام کرده است در حال حاضر بیش از 100 هزار ترمینال به 14 کشور دنیا برای بهره مندی مردم به این سرویس اسال کرده است.

 

در سایت رسمی استارلینک شما به سه دسته کشور برخورد خواهید کرد.

• کشور هایی که با رنگ آبی روشن مشخص هستند و نشان دهنده ی این است که اینترنت استارلینک در آن ها برقرار است.
• کشور هایی که با رنگ آبی تیره مشخص هستند که آن ها در لیست انتظار دریافت سرویس هستند.
• و کشور هایی مانند ایران که خاکستری رنگ هستند و نشان دهنده ی این است که راه اندازی فعلا وجود نخواهد داشت.

 

 

اما در ابتدای این مقاله راجبه ارائه سرویس استارلینک به ایران صحبت کردیم، در حالی که بر روی نقشه ی ارائه شده سایت استارلینک، فعلا دسترسی به این سرویس توسط مردم ایران وجود ندارد.

دلیل این موضوع چیست؟

 

 

برای پاسخ به این سوال می توان به دو اتفاق مهمی که در شرایط خاص توسط استارلینک ایجاد شد اشاره کنیم.

 

1_ اوکراین به دلیل جحم وسیع مناطق روستایی که دارد توسط دولت خود به استارلینک درخواست های متعددی جهت راه اندازی سریعتر سرویس خود در این کشور ارسال کرد و اگر حتی در حال حاضر هم به نقشه دسترسی کشور ها دقت کنیم، اوکراین در لیست کشور های در حال انتظار می باشد.

 

 

و اما چگونه اوکراین در حال حاضر به اینترنت استارلینک متصل است؟

بعد از آن که روسیه به کشور اوکراین حمله کرد و زیر ساخت های اینترنت این کشور را نابود کرد،مردم این کشور به اینترنت دسترسی نداشتند و به همین دلیل با ارسال درخواست دوباره به استارلینک و حمایت های مالی دولت آمریکا و شرکت استارلینک زیر ساخت ها و تجهیزات لازم به کشور اوکراین ارسال شد و در 31 مارس یعنی 39 روز بعد از آغاز جنگ، شهری مانند ایرپین که دسترسی خود را به اینترنت جهانی از دست داده بود، اینترنت استارلینک را تجربه کرد.

 

 

البته استارلینک در یک اقدام حیرت آور تجهیزات خود را مناسب شرایط جنگی آپدیت کرد به گونه ای که این تجهیزات با استفاده از حتی یک فندک ساده ماشین هم انرژی خود را تامین میکنند.

 

اقدام روسیه در برابر این اقدام چه بود؟

با توجه به اینکه روسیه روی قطع اینترنت اوکراین و آسیب زدن به اوکراین از این طریق حساب ویژه ای باز کرده بود بعد از راه اندازی این سرویس تلاش های زیادی جهت برچیدن آن کرد که تا اکنون بی نتیجه مانده است.

 

همانطور که گفتیم ماهواره های استارلینک در فواصل کمی از زمین قرار دارند و به همین دلیل پارازیت ها بر روی آن ها جوابگو نخواهد بود.

در دومین اقدام، روسیه تهدید کرد که این ماهواره ها را مورد اصابت موشک های خود قرار خواهد داد، که با توجه به اینکه این اقدام می تواند عواقب بسیار شدید بین المللی برای روسیه داشته باشد تا اکنون از انجام آن خود داری کرده است.

 

2_در دومین اقدام هم زمانی که یک آتش‌ فشان باعث قطع اینترنت در جزایر جنوب اقیانوس آرام شد، استارلینک تجهیزات خود را به تونگا ارسال کرد.

 

 

اینترنت استارلینک (starlink) در ایران

 

همانطور که اشاره کردیم با توجه به اینکه دسترسی به اینترنت در ایران چند روزی هست که مختل شده و با توجه به توئیت ایلان ماسک و همچنین معافیت تحریم های ایران از سوی دولت آمریکا،استارلینک در سومین اقدام خود قصد راه اندازی سرویس خود را در ایران دارد.

 

و اما شرایط ایران چه تفاوتی با اوکراین دارد؟

در مرحله ی اول اگر به نقشه ی دسترسی کشور ها به سرویس استارلینک دقت کنید متوجه خواهید شد که برخی از کشور های نزدیک اوکراین در حال حاضر به این سرویس دسترسی دارند  با توجه به توضیحات خود سایت استارلینک:

اگر در فاصله 800  کیلومتری ایستگاه فضایی ما باشید، بدون توجه به موقعیت، شما اینترنت خواهید داشت.

 

 

با توجه به این موضوع می توانیم به این نتیجه برسیم که در فواصل 800 کیلومتری خاک اوکراین تا مناطقی که ایستگاه فضایی باشد حتی با وجود این که در کشور همسایه قرار دارد،اینترنت در دسترس خواهد بود.

 

اما تفاوتی که ایران دارد این است که حتی تا فاصله 800 کلیومتری مرز ها هم سرویس و ایستگاه فعالی وجود ندارد.

 

 

 

البته با توجه به این موضوع، در مقالات خارجی زبان زیادی اشاره شده است که با توجه به انعطاف شرکت استارلینک در مواقع حیاتی و حساس و همچنین انتخاب روشی مناسب برای برخورداری مردم یک کشور به اینترنتی سالم و بدون دردسر، قرار است مردم ایران سرویس های خود را حتی با گوشی های اندروید و با یک سرعت پایین تر، بدون نیاز به تجهیزات دیگری دریافت کنند.

 

سرعت پایین تر اشاره شده نسبت به سرعت بالای سرویس اینترنت استارلینک است و در مقایسه با اینترنت ایران کمی هم سرعت بالاتری خواهد داشت.

 

دومین مشکلی که در این مسیر در مقایسه با اوکراین وجود دارد این است که مخالف این طرح روسیه یا یک کشور خارجی نیست و در ایران مخالف راه اندازی این طرح خود دولت ایران است و به همین دلیل در اولین اقدام خود سایت استارلینک فیلتر شده است.

 

علاوه بر این عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات ایران جدیدا اعلام کرده است که با توجه به ضوابط «شورای عالی فضای مجازی ایران»، استارلینک بدون کسب مجوز نمی تواند در ایران فعالیت داشته باشد و این شکایت از سمت ایران به اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) اطلاع داده شده است.

مجلس شورای اسلامی با تصویب یک مصوبه از بودجه سال ۱۴۰۰، درآمد دولت از سهم اپراتورها مخابراتی را ده درصد افزایش داده است که بخشی از آن باید به شرکت مخابراتی واریز شود تا برای توسعه اینترنت ثابت و مبارزه با اینترنت ماهواره‌ای هزینه شود.

 

 

هزینه راه اندازی استارلینک (starlink)

 

تجهیزات اولیه راه اندازی سرویس اینترنت استارلینک 599 دلار می باشد و همچنین کاربران باید ماهانه 100 دلار حق اشتراک پرداخت کنند.

 

موضوع مهمی که وجود دارد این است که به هر ترمینال، 100 کاربر می تواند متصل شود و این موضوع به این معنی است که در یک آپارتمان 20 واحدی همه ی افراد آن فقط با یک ترمینال می توانند به سرویس مورد نظر متصل شوند و ارقام ذکر شده در بالا، بین این افراد تقسیم خواهد شد و هزینه های آن ها حتی از هزینه های سرویس دهندگان داخلی هم ممکن است کمتر شود.

 

 

سرعت اینترنت استارلینک چقدر است؟

 

سرعت اینترنت استارلینک طبق توضیحات شرکت بین 50 تا 150 مگابایت با پینگ بین 20 تا 40 میلی ثانبه خواهد بود.

در رابطه با گزارش های قطعی آن، در دو گزارش اعلام قطعی داده شده است که فقط طی چند ساعت مشکل حل شده است.

با توجه به صحبت های طراحان آن با افزایش تعداد ماهواره های در دسترس، مشکلاتی از این قبیل هم به زودی حل خواهد شد.

 

 

تفاوت اینترنت استارلینک و فیبر نوری:

 

در کشور هایی مانند آمریکا، اینترنت فیبر نوری و 5G سرعت فوق العاده خوبی دارند.

ضعیف‌ترین اینترنت ۵G مبتنی بر امواج رادیویی زیر ۶ گیگاهرتز سرعتی فراتر از ۵۰۰ مگابیت دارد و پینگ آن زیر ده میلی ثانیه می باشد.

 

پس، چرا باید سمت اینترنت استارلینک رفت؟

بزرگترین مزیت استارلینک این است که همه ی افراد روی کره خاکی حتی در دور دست ترین مناطق و در جاهایی که حتی انسان به آن دسترسی هم ندارد می تواند یک اینترنت با سرعت بالا و ثابت را ارائه کند.

طبق ادعای ایلان ماسک، استارلینک قصد دارد به افراد در حال پرواز در هواپیما و حتی مسافرانی که در آینده قصد سفر به مریخ را دارند هم دسترسی به اینترنت دهد.

 

در حالی که برای پوشش دهی اینترنت با فیبر نوری با این حجم گستردگی باید هزینه های زیادی را متحمل شد.

 

 

بزرگترین ضعف اینترنت استارلینک

 

با توجه به این که در این سرویس شما باید امواج خود را به سمت ایستگاه های فضایی ارسال کنید، در مناطقی که شرایط محیطی مناسب نیست و شهر هایی با آپارتمان ها و آسمان خراش های زیاد می تواند دسترسی همه ی افراد به اینترنت استارلینک را دشوار کند.

به علاوه اینکه در شرایط آب و هوایی نامناسب مانند بارش سنگین برف که مانع ارسال کامل این امواج می شود، می تواند دسترسی افراد به اینترنت را مختل کند.

 

 

اینترنت استارلینک و حوزه ی ارز دیجیتال

 

همانطور که می دانید صنعت ارز دیجیتال چند سالی است که وارد کشور ما هم شده است و افراد زیادی در این زمینه و در شاخه های مختلف آن در حال فعالیت هستند.

با قطع شدن یا محدود شدن اینترنت جهانی از سمت دولت ایران ضرر های جبران ناپذیری به این کسب و کار ها و حتی اقتصاد کشور وارد خواهد شد.

با راه اندازی اینترنت استارلینک در ایران این صنعت هم می تواند جان تازه ای بگیرد و افراد بیشتری را در شاخه های ماینینگ، ترید و… به سمت خود جذب کند.

 

 

نویسنده مقاله اینترنت استارلینک در ایران: فرشاد ربیعی