نگرانی کارشناسان در مورد رمز ارز ریال

در حالی که بانک مرکزی ایران قصد دارد تا ماه نوامبر پروژه ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) مورد انتظار خود یعنی رمز ارز ریال را به صورت آزمایشی اجرا کند، نگرانی کارشناسان در مورد رمز ارز ریال و عملی شدن آن را در بر داشته است.

رمز ارز ریال چیست؟

به گفته علی صالح آبادی، رئیس بانک مرکزی، این بانک زیرساخت ها و قوانینی را برای ارز رمزنگاری شده در نظر گرفته است.

این ارز دیجیتال به عنوان نوع جدیدی از پول ملی، مانند اسکناس و سکه، اما کاملا دیجیتالی برنامه ریزی شده است.

بر اساس آنچه در مورد دستور کار رمزنگاری بانک مرکزی شناخته شده است، ارز دیجیتال برای رقابت با ارزهای دیجیتال جهانی طراحی نشده است.

برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ارز های دیجیتال بانک های مرکزی متمرکز هستند، ناشناس نیستند و با الزامات ضد پولشویی مطابقت دارند.

این حرکت به دنبال کمک به بهبود شمول مالی و عملکرد به عنوان یک ابزار قدرتمند برای بانک مرکزی برای رقابت با سایر ارز های پایدار در سطح جهانی است.

ارز دیجیتال قرار است در یک سیستم دفتر کل توزیع شده، متشکل از موسسات مالی مجاز و قادر به اجرای قراردادهای هوشمند، کار خود را شروع کند.

فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) یک سیستم دیجیتالی برای ثبت معاملات دارایی ها است که در آن جزئیات در چندین مکان به طور همزمان ثبت می شود.

در مقابل پایگاه داده های سنتی، دفتر کل توزیع شده هیچ ذخیره مرکزی داده یا ناظر مدیریتی ندارد.

نگرانی کارشناسان در مورد رمز ارز ریال

بانک مرکزی پیش از این جزئیاتی را در مورد این پروژه در قالب یک وایت پیپر Crypto-Rial ارائه کرد.

اگرچه این سند حاوی اطلاعات معتبری است، اما نتوانسته نگرانی های مطرح شده توسط اقتصاددانان و کارشناسان را برطرف کند.

CBDC مخفف عبارت ارز دیجیتال بانک مرکزی که قرار است برای پرداخت های خرد در داخل کشور استفاده شود، اما تحلیلگران می گویند که کسب و کارها آمادگی پذیرش پول ملی جدید را از مشتریان ندارند.

علاوه بر این، آشنایی کاربران با کیف پول دیجیتال و امنیت آن باید قبل از اجرای طرح ارتقا یابد.

در سطح کلان، کارشناسان نسبت به تأثیر منفی بالقوه کریپتو ریال بر بانک ها ابراز نگرانی کرده اند.

احمد عزیزی، معاون سابق بانک مرکزی، گفت: «اساساً بانکداری یک تجارت واسطه گری مالی است…

اجرای پروژه های بزرگ نقش بانک ها را در واسطه گری مالی تضعیف می کند؛ همچنین بر دارایی ها و قدرت وام دهی آنها تأثیر می گذارد و در نهایت زیان آنها را چند برابر می کند».

عزیزی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد بانک مرکزی این پروژه را برای کارشناسان شفاف سازی نکرده است، زیرا تاکنون هیچ بانکداری در این زمینه اظهار نظر نکرده است.

به گفته ریئس بانک مرکزی ایران مبلغ یک میلیارد تومان رمز ارز ریال در اختیار چند فروشگاه معتبر قرار گرفته شده است، به علاوه اینکه در دو بانک ملی و ملت هم این کار در حال انجام می باشد.

باید واکنش جامعه را بعد از عملی شدن این طرح در سطح کشور ببینیم البته این موضوع نیاز به برنامه ریزی کارشناسی شده ای دارد و ممکن است در صورت اجرای نادرست آن بسیاری از افراد و حتی خود دولت و بانک مرکزی هم دچار مشکل و آسیب شوند.

بعد از آن که خبر واردات از طریق ارز های دیجیتال تایید شده توسط بانک مرکزی منتشر شد بسیاری از تحلیلگران منتظر ورود رمز ارز ریال به سطح جامعه بودند و دلیل این موضوع هم این است که ارز های دیجیتال غیر متمرکز هستند و از طریق دولت های دیگر قابل شناسایی و پیگیری نخواهد بود و این موضوع می تواند آبی باشد بر آتش تحریم هایی که از سمت غرب بر کشور و دولت ایران تحمیل شده است.

البته ساز و کار رمز ارز ریال کاملا متفاوت است و بانک مرکزی متولی و ناظر بر این دارایی دیجیتال خواهد بود و با توجه به این که اطلاعات کاملی هنوز از سمت بانک مرکزی انتشار پیدا نکرده است میزان گسترش و استفاده ی این ارز هنوز کاملا مشخص نیست.

مزایای استفاده از رمز ارز ریال

با توجه به اینکه رمز ارز ریال ممکن است موفقیت آمیز نباشد و معایبی دارد ولی از طرفی می تواند حسن هایی هم داشته باشد که در اینجا قصد داریم درباره تعدادی از آن ها صحبت کنیم.

با توجه به اینکه ایران دچار تحریم های بانکی شده است و مبادلات مالی خود را به سختی انجام می دهد، به کمک رمز ارز ریال می تواند مبادلات تجاری خود را با سرعت و حجم بالایی ادامه دهد و از این طریق می تواند به رشد اقتصاد و همچنین کاهش هدر رفت زمان و کنترل تورم کمک کند.

در درجه ی دوم عموم مردم با انتشار این ارز شروع به استفاده از آن می کنند و به همین دلیل می توانند با محیط ارزهای دیجیتال آشنا شوند.

تراکنش های رمز ارز ریال در کسری از ثانیه انجام خواهد شد و به همین دلیل در بسیاری از موارد نیاز به مراجعه به بانک وجود ندارد و از هدر رفت زمان جلوگیری خواهد کرد.

با توجه به اینکه بسیاری از مبادلات تجاری که تاجران کشور انجام می دهند با هزینه های زیادی برای ورود کالا روبرو است به همین دلیل بسیاری از اقلام و کالا ها با رشد بالای 200 در صد به دست مصرف کنندگان ایرانی خواهد رسید و با ورود این ارز دست دلالان خارجی و داخلی تا حد زیادی کوتاه خواهد شد و این موضوع می تواند از افزایش بی رویه قیمت ها جلوگیری کند.

تفاوت رمز ارز ریال با ارز های دیجیتال

ارز های دیجیتال غیر متمرکز هستند ولی رمز ارز ریالی دارای یک نهاد نظارتی به اسم بانک مرکزی است که میزان عرضه آن در بازار را می تواند تغییر دهد و به صورت کلی تایید تراکنش ها و همچنین دسترسی به بلاکچین آن توسط بانک مرکزی اداره خواهد شد.

این دقیقا در مقابل ارز دیجیتالی مانند بیتکوین است که همه ی افراد اجازه تایید تراکنش ها را از طریق ماینر های خود دارند و همچنین به صورت کاملا غیر متمرکز و به دور از هر گونه نظارتی در حال کار می باشد.

همچنین تعداد بیتکوین های موجود در جهان 21 میلیون عدد است و هیچ نهاد نظارتی بر عرضه آن دخالتی ندارد و این عدد را نمی تواند تغییر دهد.

بلاکچین رمز ارز ریال

رمز ریال مبتنی بر بلاکچینی است که این پلتفرم توسط شرکت خدمات انفورماتیک ایران توسعه یافته است و از بلاکچین مجاز Hyperledger Fabric بنیاد لینوکس استفاده می‌کند.

نویسنده مقاله ی نگرانی کارشناسان در مورد رمز ارز ریال: فرشاد ربیعی