در این مقاله قصد داریم راجبه طرح صیانت بصورت کامل صحبت کنیم و در ادامه با تاثیر آن بر صنعت ارز دیجیتال بیشتر آشنا شویم.
اخیرا در صحن علنی مجلس طرحی با نام طرح صیانت مطرح شد که مجلس آن را حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی عنوان کرد.
با توجه به طرح صیانت عبور دیتاهای خارجی به سمت داخل کشور غیر ممکن خواهد بود مگر با شرایطی که به نظر غیرممکن می آید که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد.
طرح صیانت از کجا به صورت علنی استارت خورد؟
این طرح در 3 اسفند 1400 به تصویب مجلس رسید و لی با اعتراض کارشناسان و عموم مردم به صورت قابل توجهی روبرو شد و در روز های بعد توسط هیئت رییسه مجلس به دلیل اینکه ایراداتی در چگونگی بررسی طرح وجود داشت لغو شد.
مردم و کارشناسان خوشحال بودند که این طرح با مخالفت های آن ها رد شده است که بار دیگر این طرح به شکلی دیگر وارد صحن علنی مجلس شد.
به این گونه که مجلس وظیفه بررسی و عملیاتی سازی آن را با استناد به اصل 85 قانون اساسی به کمیسیونی خاص سپرد که این کمیسیون به دور از چشم عموم مردم و کارشناسان به بررسی این طرح بپردازد.
طراحان طرح صیانت، در آخرین پیش نویسی که آن را در اختیار مردم قرار دادند اعلام کردند که این طرح متشکل از 6 فصل و 37 ماده می باشد که در اینجا قصد داریم بصورت خلاصه آن ها را توضیح دهیم.
در فصل اول این پیش نویس تعاریف مهم موجود در این طرح مانند خدمات پایه کاربردی،خدمات فضای مجازی داخلی و خارجی و.. توضیح داده شده است.
در فصل دو این طرح به موضوع مهم یعنی تشکیل کیمسیونی با وظایف ای گسترده پرداخته است که از جمله ی این وظایف می توان به موضوع فیلترینگ و محدود کردن پهنای باند در پلتفرم های مختلف اشاره کرد.
در فصل سه ،چهار و پنج این پیش نویس به قوانینی و ضوابطی که این پلتفرم ها برای حفظ بقای خود در فضای اینترنت ایران باید رعایت کنند، اشاره کرده است.
در فصل 6 هم به صورت دقیق به مجازات ناشی از رعایت نکردن این قوانین اشاره کرده است.
از جمله ی این مجازات که در انتظار متخلفان خواهد بود این است که پهنای باند پلتفرم های آن ها به کاهش شدیدی روبرو خواهد شد.
یکی از ماده های مهم این طرح عبارت است از:
عرضه و ارائه خدمات پیام رسانهای اجتماعی داخلی و خارجی در کشور مستلزم ثبت در پنجره واحد و رعایت قوانین کشور می باشد.
فعالیت نرم افزار های پیام رسان خارجی و داخلی اثرگذار با تأیید هیئت ساماندهی و نظارت، مجاز به فعالیت خواهد بود.
در غیر این صورت فعالیت آنها در داخل کشور غیرقانونی می باشد؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وظیفه دارد نسبت به مسدودسازی دسترسی به آنها اقدام کند.
تعیین مصادیق پیام رسانهای اثرگذار با هیئت ساماندهی و نظارت می باشد.
طرح صیانت و تاثیر آن بر شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها:
پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی مانند توییتر، اینستاگرام، تلگرام و…جز سرویس ها و خدمات پایه کاربردی محسوب می شوند و بنا بر طرح صیانت برای ادامه فعالیت خود در ایران 4 ماه پس از تصویب این طرح زمان دارند که در درگاه خدمات پایه ثبت نام خود را انجام دهند در غیر این صورت وزارت ارتباطات وظیفه دارد که زیر ساخت های لازم جهت ایجاد پلتفرم های داخلی ، برای ادامه فعالیت توسط آن ها را مهیا کند.
بنظر می رسد با توجه به تحریم های بین المللی که هستیم این پلتفرم ها روی خوشی به ثبت خود در ایران نشان ندهند و عملا با این قانون فعالیت آن ها می تواند حداکثر بعد از یکسال اجرایی شدن طرح صیانت متوقف شود.
با توجه به این ماده شبکه های خارجی مانند اینستاگرام برای فعالیت باید از قوانین این طرح پیروی کنند که احتمال این موضوع صفر خواهد بود و بسیاری از کسب و کارهای فعال در فضا های مجازی در معرض خطر و نابودی خواهند بود.
لازم است که در اجرا شدن این طرح یا بصورت کلی صرفه نظر کنند و یا برای اجرایی شدن آن وسواس بیشتری به خرج داده شود تا کمترین لطمه را به عموم مردم وارد کند.
طرح صیانت و تاثیر آن بر صنعت ارز دیجیتال:
در پیش نویس جدیدی که ارائه شد، بصورت مستقیم به ارز های دیجیتال اشاره ای نشده است، ولی با مطالعه پیش نویس قبلی و قوانین و ماده های آن میتوان موضع کلی دولت در ارتباط با ارز های دیجیتال را بدست آورد.
طرح سال گذشته در ارتباط با ارز های دیجیتال دارای بند ها و قوانینی بود.
در ماده ۱۲، تبصره ۲ و همچنین در ماده 19 این پیش نویس بصورت مستقیم به موضوع ارزهای دیجیتال پرداخته شده بود.
- طبق ماده 12 پیش نویس طرح صیانت «استفاده و عرضه «رمز ارز» توسط پیامرسانهای خارجی در داخل کشور ممنوع است و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وظیفه دارد بلافاصله نسبت به مسدودسازی آن پیام رسانهای خارجی اقدام کند.
- برای استفاده و عرضه «رمزارز» در پیام رسانهای داخلی لازم است در جهت دریافت مجوز اقدام کند و تاییده خود را از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران براساس سیاستهای شورای پول و اعتبار بگیرد و درصورت استفاده از «رمزارز» در پیام رسانهای خارجی وزارت اطلاعات وظیف دارد در جهت مسدود سازی آن اقدام کند.
- طبق ماده 19 پیش نویس طرح صیانت از حقوق کاربران: «هر شخصی مبادرت به خرید و فروش ارز دیجیتال بدون اخذ مجوز بانک مرکزی نماید مجازاتهای مقرر در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در انتظار او خواهد بود.»
طرح صیانت و تاثیر آن بر صرافی های ارز دیجیتال:
اغلب برای کار با صرافی های ارز های دیجیتال متمرکز که توسط یک شخص یا نهاد ارائه می شود و یا غیر متمرکز که نهاد نظارتی ندارد باید احراز هویت شد و در 90 درصد موارد این صرافی ها کاربران ایرانی را تحریم کرده اند به گونه ای که در صرافی های غیر ایرانی که نیاز به تایید هویت دارند، یا بصورت مخفیانه در حال سرویس دادن به کاربران ایرانی هستند و یا بصورت کلی آن ها را تحریم کرده اند.
در طرح صیانت عنوان شده است که پلتفرم های خارجی بعد از ثبت داخل ایران و کسب مجوز از بانک مرکزی ایران می توانند درگاه پرداخت دریافت کنند و به فعالیت خود ادامه دهند.
در مطالب بالا ذکر کردیم که دو دسته صرافی خارجی در حال سرویس دادن به ایرانیان هستند.
دسته اول صرافی هایی که پا روی قوانین جهانی گذاشته اند و بصورت مخفیانه به کاربران ایرانی سرویس می دهند که با توجه به طرح صیانت باید فعالیت خود را علنی کنند و شرکت خود را در ایران ثبت و به اخذ مجوز از سمت بانک مرکزی اقدام کنند که این موضوع غیر ممکن بنظر می رسد.
دسته دوم صرافی های غیرمتمرکزی هستند که اصلا هیچ شخص یا نهادی گرداننده، جهت کسب مجوز فعالیت داخل ایران را ندارند.
پس به تفسیر ساده تر با طرح صیانت فعالیت صرافی های خارجی در ایران متوقف خواهد شد.
این موضوع می تواند تبعاتی داشته باشد که قصد داریم در اینجا به آن ها اشاره کنیم:
- با توجه به این موضوع که تعداد کاربران ایرانی فعال در این صنعت نسبت به کاربران جهانی آن بسیار کمتر است و به نوعی قابل مقایسه نیست،سرعت نقدینگی این دارایی ها در صرافی های ارز دیجیتال ایرانی با سرعت چشمگیری کاهش پیدا می کند بدلیل اینکه معملات و مبادلات شما فقط با کاربران محدود ایرانی امکانپذیر است.
- در صرافی های خارجی، شما در کسری از ثانیه می توانید معاملا اهرمی یا SHORT باز کنید که در حال حاضر این موضوع در صرافی های ایرانی قابل مشاهده نمی باشد.
- با توجه به اینکه معاملات، خرید و فروش شما در صرافی های ایرانی تحت نظارت دولت قرار می گیرد می تواند شامل مالیات شود.
تاثیر طرح صیانت بر کیف پول های نگهداری ارز دیجیتال:
در بحث پیرامون کیف پول های گرم چون شما با کمک محیط بلاکچین باید تبادلات خود را انجام دهید و برای نقل و انتقال دارایی خود به اینترنت جهانی نیاز دارید ممکن است که با اجرایی شدن طرح صیانت حیات این کیف پول ها به خطر بیافتد.
در کیف پول های سرد بدلیل اینکه محیط به صورت افلاین است و نیاز به اینترنت برای انجام کارهای خود در محیط آن ندارید، به همین دلیل مشکلی بابت استفاده از آن ها نخواهید داشت.
البته طبق ماده 24 طرح صیانت واردات آن ها به صورت قانونی امکانپذیر نمی باشد.
نکته قابل توجه هم این است که تا به حال کیف پول معتبر و معروف نگهداری ارز دیجیتال ایرانی عرضه نشده است و برای این موضوع جایگزین ایرانی در حال حاضر وجود ندارد.
به هر حال این را به یاد داشته باشید که چه این طرح انجام بشود چه نشود، دارایی های خود را در کیف پول های مطمئن نگهداری کنید به هیچ وجه در صرافی ها نگهداری نفرمایید.
تاثیر طرح صیانت بر کسب دانش پیرامون ارز های دیجیتال برای مردم:
همانطور که گفتیم پلتفرم های خارجی برای کسب مجوز فعالیت در ایران باید تعهدات زیر را صرف 4 ماه بعد از تصویب این قانون رعایت کنند:
رعایت قوانین کشور
ثبت در درگاه خدمات پایه کاربردی
معرفی نماینده قانونی در ایران و پذیرش تعهدات ابلاغی کمیسیون عالی تنظیم مقررات
همانطور که گفتیم اگر این طرح بصورت تمام و کمال انجام شود شبکه های اجتماعی خارجی مانند توییتر، اینستاگرام،تلگرام و… در ایران نابود خواهند شد.
همانطور که می دانید 90 درصد اطلاعات کاربران ایرانی در حوزه ی رمز ارز ها توسط این پلتفرم ها بدست می آید.
از جمله اخبار روزانه ارز دیجیتال،آموزش های تکنیکال و فاندامنتال و…
در نبود این رسانه های اجتماعی، سطح اطلاعات افراد فعال در این حوزه روز به روز کاهش می یابد و این موضوع می تواند ضرر ها و آسیب های مالی جدی به همراه داشته باشد.
تاثیر طرح صیانت بر فعالیت ماینر ها:
همانطور که می دانید اغلب ماینر های فعال در ایران بصورت Pool Mining در حال فعالیت هستند.
ایران با دارا بودن بالای 5 درصد از هشریت جهانی یکی از قطب های صنعت ماینینگ محسوب می شود.
با توجه به این موضوع برای فعالیت در این حوزه شما به یک استخر استخراج نیاز دارید.
استخر های فعال موجود، در حال حاضر همه خارجی هستند و در صورتی می توانند بعد از تصویب این طرح به ادامه فعالیت خود بپردازند که مجوز ها و تاییده های لازم را از نهاد های دولتی ایران دریافت کنند.
البته محتمل ترین اتفاق در این مسیر راه اندازی استخر های ایرانی است به صورتی که فارم های مجوز دار تحت نظارت کامل دولت می توانند در این استخر ها به ادامه فعالیت خود بپردازند.
البته با توجه به اینکه بیشتر استخر های فعال در ایران چینی هستند و کشور ما هم تبادلات زیادی با این کشور دارد، جای امید است که بعد از اجرایی شدن کامل این طرح استخر های فعال چینی جهت کسب تاییده های لازم برای ادامه فعالیت در ایران قدم بردارند.
به هر حال این صنعت مانند بیشتر موارد قید شده در بالا ارز آوری فوق العاده خوبی برای کشور داشته است.
همانطور که می دانید دولت ایران نسبت به تبادلات تجاری خود با استفاده از ارز های دیجیتالی که داخل ایران به صورت قانونی تولید شده باشد و تاییده بانک مرکزی را داشته باشد روی خوش نشان داده است و در صورتی که این صنعت نابود شود می تواند لطمه سنگینی به اقتصاد کشور وارد کند.
همچنین افراد زیادی در ایران با سرمایه گذاری های کم و زیاد خود در حال فعالیت در این زمینه هستند و باید دولت در جهت پیامد های بعد از طرح صیانت در این حوزه به صورت سنجیده تر عمل کند.
نتیجه گیری کلی
در این مقاله با طرح صیانت و تاثیر آن بر صنعت ارز دیجیتال آشنا شدیم.
این طرح می تواند پیامد ها و آسیب های جدی اقتصادی،فرهنگی و حتی اجتماعی زیادی بر جامعه وارد کند و به همین دلیل باید از جوانب مختلف مورد بررسی قرار بگیرد.
در اربطه با این طرح سناریو های فعالی در جهت برگزاری آن وجود دارد.
-
- اولین سناریو این است که این طرح بصورت کامل اجرایی شود.
- در دومین حالت می توان گفت این طرح بصورت ناقص و نصفه و نیمه اجرایی شود که بسیار محتمل خواهد بود.
- در سناریو سوم که بسیار هم خوش بینانه خواهد بود این است که این طرح بصورت کامل رد و اجرایی نشود
باید زمان بگذرد و ببینیم دولتمردان رویکرد خود را نسبت به این طرح چگونه اعلام می کنند.
نویسنده مقاله طرح صیانت و تاثیر آن بر صنعت ارز دیجیتال: فرشاد ربیعی
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.